Η ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή είναι κάθε περίπτωση κυοφορίας και τεκνοποίησης που επιτυγχάνεται με μεθόδους άλλες πλην της φυσιολογικής ένωσης άνδρα και γυναίκα και εφαρμόζεται σε ειδικές μονάδες.
Στόχος του νομοθέτη είναι η ΙΥΑ να εφαρμόζεται με κανόνες που βρίσκονται όσο το δυνατόν πιο κοντά σε αυτό που ισχύει στις δυνατότητες φυσικής τεκνοποίησης.
Για αυτό το λόγο και επέλεξε να υπάρχει όριο ηλικίας αναφορικώς με την δυνατότητα υποβολής σε υποβοηθούμενη αναπαραγωγή της γυναίκας.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με το αρ. 4 του Ν.3305/05 “Οι μέθοδοι ΙΥΑ εφαρμόζονται σε ενήλικα πρόσωπα μέχρι την ηλικία φυσικής ικανότητας αναπαραγωγής του υποβοηθούμενου ατόμου. Σε περίπτωση που το υποβοηθούμενο άτομο είναι γυναίκα ως ηλικία φυσικής αναπαραγωγής θεωρείται το πεντηκοστό έτος.”
Από την ανωτέρω διατύπωση συνάγεται ότι ΙΥΑ μπορεί να εφαρμοστεί σε ενήλικα πρόσωπα άρα άνω των 18 ετών και μέχρι την ηλικία φυσικής αναπαραγωγής. Για την γυναίκα αυτό το όριο νοείται τα 50 έτη.
Η νομολογία των ελληνικών δικαστηρίων με σειρά αποφάσεων ορθά ερμήνευσε αυτήν τη διάταξη διασταλτικά υπό την εξής έννοια: Μείζον είναι το όριο ηλικίας φυσικής αναπαραγωγής και επομένως εάν μια γυναίκα έχει κύκλο μετά τα 50 έτη και επομένως θεωρητικώς βρίσκεται σε ηλικία φυσικής αναπαραγωγής αυτό ερμηνεύεται υπέρ της. Το πεντηκοστό δηλαδή όριο δεν εφαρμόζεται στην συγκεκριμένη περίπτωση ως απώτατο όριο παρά μόνο εάν η γυναίκα έχει πάψει πριν τα 50 έτη να έχει κανονικό κύκλο.
Ο νομοθέτης αναφορικώς με την δυνατότητα της παρένθετης μητέρας δεν όρισε όριο ηλικίας.
Με τον κώδικα δεοντολογίας η Αρχή Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής όρισε στο αρ. 9 ως προϋπόθεση για να είναι κάποια παρένθετη μητέρα όριο ηλικία μίνιμουμ 25 έτη και μάξιμουμ 45.
Αυτό κατά την εκτίμηση μου είναι νομικά αβάσιμο δεδομένου ότι εάν ο νομοθέτης ήθελε όριο ηλικίας στην παρένθετη μητέρα θα το είχε προβλέψει ρητώς στον νόμο πράγμα που δεν έπραξε. Επιπλέον κατά έναν παράλογο λόγο ενώ η ενηλικίωση κατά το ελληνικό δίκαιο είναι απόλυτη και πλήρης στα 18 έτη για κάθε δικαιοπραξία αναιτιολογήτως η Αρχή βάζει ως κατώτατο όριο τα 25 έτη.
Επιπλέον το όριο των 45 ετών είναι πολύ χαμηλό και χωρίς αιτιολογία. Τα 50 έτη στην υποβοηθούμενη γυναίκα έχει το σκεπτικό να είναι κοντά στην ηλικία φυσικής αναπαραγωγής προς όφελος του τέκνου που θα γεννηθεί . Η παρένθετη μητέρα εάν μπορεί να κυοφορήσει και άνω των 50 με ασφάλεια στην κύηση δεν αιτιολογείται για ποιο λόγο αποκλείεται.
Άλλωστε η παρένθετη μητέρα δεν θα πρέπει να λάβει αντάλλαγμα. Με αυτά τα όρια αποκλείεται η πιο αλτρουιστική παρένθετη μητέρα που είναι η μητέρα της υποβοηθούμενης γυναίκας εάν είναι νέα. Δηλαδή αποκλείεται μια νέα γυναίκα των 48 ετών που η κόρη της 25 ετών πχ δεν μπορεί να τεκνοποιήσει.
Έτσι δυστυχώς αυξάνεται η εμπορευματοποίηση καθώς πλέον περιορίζεται ο αριθμός υποψηφίων παρένθετων μητέρων.
